22 Kasım 2015 Pazar

“Houston in the blind” vs. “Yetişmiyor Sana Sesim”


Houston in the blind, literatüre Gravity filmi ile birlikte giren vecize gibi bir sesleniş, bir nida. 2013 yapımı filmde, eğer filme dair ipucu vermeden anlatacak olursak, bir uzay görevinde bulunan astronotların dünya ile bağlarının kopması ve ardından yaşananlar anlatılıyor. Bunun doğrudan konumuzla alakası yok elbette, ama Houston ile bağları kopan astronotların, her şeye rağmen konuşmalarında kullandıkları bir ifade vardı: “Houston in the blind.”

Bu ünlem, dünyaya sesinin gittiği umuduyla gönderilen mesajları beraberinde getiriyordu film boyunca. Yani - bir umut - belki oralarda, uzaklarda bir yerde bu sesleri duyan birileri vardır; ama o sesi duysalar da ona cevap veremezler, çünkü bir “körlüğe” doğru sürüklenmektedir. Dünyadan hiçbir ses gidemez, bağlantı yoktur artık. “In the blind” olmak için, yani cevapları alamayacak durumda olmak için Gravity’de olmak da gerekmez muhakkak, bu dünyada da o kadar çok Houston var ki sesimizin belki gittiği ya da hiç gitmediği ve oradan asla ve kat’a bir cevap alamayacağımız; ve o kadar dünya var ki bu dünyada birbirinden uzak…

Bazen edebiyatın ne işe yaradığını düşünüyorum; ancak buna tabidir ki kesin cevaplar bulmam, bunun formülünü burada ortaya koymam mümkün değil. Bununla birlikte, zaman zaman bazı fikirlere ulaşıyorum kendimce. Belki bu filmden ve bu sözden çıkarabileceğimiz şöyle bir şey var. Edebiyat, “Houston in the blind” ile başlayan cümleler kurmanın bu dünyadaki bir benzeridir. Her şiir, hikâye, deneme, roman bir yerlere seslenir. Aslında nereye seslendiği de pek belli değildir; bir dağa bağırmak gibi, bir denize taş atmak gibi, bir defterin bir sayfasına sonradan unutulacak küçük resimler çizmek gibi… örnekler böyle gider. Nitekim her yazılan eser, yazıldığı andan itibaren cevaptan, tepkiden bağımsız; kendi başına bir şeydir. Aynı uzaydan dünyaya gitmeye çalışan ses dalgaları gibi. Şayet ortada bir aşık atışması yoksa, bir cevabın da geldiği pek görülmez.

Şimdi bu kadar anlattığımız vecizenin aslında Türkçemizde de çok güzel bir karşılığı var, hatta filmden yıllar önce şarkısını da yapmışlar. Aslında bir filmde geçmesine de gerek yok, bazı nüanslar olmakla birlikte aynı anlamı taşıyor. Yine mesafeler, yine sesini uzaklara yetiştiremeyen insanlar, yine gelmeyecek cevaplar bütün içtenliğiyle, bütün bizdenliğiyle bir şarkıya konu olmuş. “Yetişmiyor Sana Sesim!”.


Velhasıl, “Houston is still in the blind!”


Hiç yorum yok:

Yorum Gönder